Oświadczenia ogólnego obowiązywania umów zbiorowych w budownictwie
Federalny Sąd Pracy w Niemczech w postanowieniu z dnia 21 marca 2018 r., Sygn. Akt: 10 ABR 62/16, zajął się kwestią skuteczności powszechnie obowiązujących układów zbiorowych.
Oświadczenia ogólnego obowiązywania z dnia 6 lipca 2015 r. dotyczące
- układu zbiorowego o zabezpieczeniu społecznym w budownictwie (VTV),
- federalnego ramowego układu zbiorowego dla budownictwa (BRTV),
- układu zbiorowego o kształceniu zawodowym w budownictwie (BBTV) oraz
- układu zbiorowego o dodatkowych emeryturach w budownictwie (TZA Bau)
są prawnie ważne.
Wymagania określone w §. 5 niemieckiej ustawy o umowach zbiorowych (dalej: TVG) zostały spełnione; w szczególności istniał interes publiczny odnośnie oświadczeń ogólnego obowiązywania wyżej wymienionych umów zbiorowych.
Istniejące umowy zbiorowe w budownictwie
Na wniosek stron układu zbiorowego pracy w budownictwie Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych w Niemczech (BMAS) zatwierdziło oświadczenie ogólnego obowiązywania
- układu zbiorowego pracy w sprawie postępowania z funduszami ubezpieczeń społecznych w budownictwie (VTV) z dnia 3 maja 2013 r. w wersji z 10 grudnia 2014 r.,
- federalnego układu zbiorowego dotyczącego branży budowlanej (BRTV) z dnia 4 lipca 2002 r. w wersji z 10 grudnia 2014 r.,
- układu zbiorowego o kształceniu zawodowym w budownictwie (BBTV) z dnia 10 grudnia 2014 r. oraz
- układu zbiorowego o dodatkowych emeryturach w budownictwie (TZA Bau) z dnia 5 czerwca 2014 r. w wersji z 10 grudnia 2014 r.,
uwzgledniąjac zawarte już we wniosku ograniczenia dotyczące zakresu obowiązywania zakładowego („Duża klauzula ograniczenia”), AVE VTV 2015, AVE BRTV 2015, AVE BBTV 2015 i AVE TZA Bau 2015.
Układy zbiorowe uznane za powszechnie obowiązujące regulują system zabezpieczenia społecznego w budownictwie (VTV), kształcenie zawodowe w budownictwie (BBTV), dodatkową emeryturę w budownictwie (TZA Bau) oraz ogólne warunki zatrudnienia w budownictwie (BRTV).
Fundusze społeczne branży budowlanej (SOKA-BAU)
Fundusze społeczne branży budowlanej (SOKA-BAU) są wspólnymi instytucjami stron umów zbiorowych w branży budowlanej (związek przemysłowy Bauen-Agrar-Umwelt – IG BAU -, Hauptverband der Deutschen Bauindustrie eV – HDB – i Zentralverband des Deutschen Baugewerbes e. V. – ZDB -). Fundusz urlopowo-wyrównawczy zapewnia świadczenia w ramach urlopu i szkolenia zawodowego, dodatkowy fundusz emerytalny dla budownictwa zapewnia dodatkowe świadczenia emerytalne.
Aby sfinansować te usługi pobierane są składki od pracodawców zgodnie z VTV. Poprzez AVE układy zbiorowe mają zastosowanie nie tylko do członków stron umów zbiorowych, ale także do wszystkich innych pracodawców w branży. Mają oni wszyscy obowiązek przestrzegania układu zbiorowego i wpłacania składek na fundusze ubezpieczeń społecznych. Świadczenia z funduszy ubezpieczeń społecznych otrzymują zarówno pracodawcy, jak i pracownicy.
Zastrzeżenia wnioskodawców postępowania sądowego
Wnioskodawcami są pracodawcy, którzy nie są członkami związku pracodawców. Są oni zobowiązani do uiszczania składek jedynie na podstawie oświadczenia o ogólnym obowiązywaniu umów zbiorowych w budownictwie.
Ci pracodawcy byli zdania, że § 5 TVG w wersji obowiązującej od 16 sierpnia 2014 r. jest niekonstytucyjny. Układy zbiorowe są nieskuteczne z powodu braku zdolności do negocjacji zbiorowych oraz / lub zbiorowej kompetencji do negocjacji w branży budowlanej. Ponadto nie są spełnione wymogi prawne oświadczenia o ogólnej stosowalności układów zbiorowych; w szczególności nie ma potrzeby publicznej, aby układy zbiorowe zostały uznane jako ogólno obowiązujace.
Okręgowy sąd pracy odrzucił wnioski i stwierdził, że oświadczenia o powszechnym zastosowaniu są skuteczne.
Podstawy decyzji
Sprzeciw dopuszczony do Federalnego Sądu Pracy został odrzucony. Podważone ogólne oświadczenia o powszechnym zastosowaniu z dnia 6 lipca 2015 r. VTV, BRTV, BBTV i TZA Bau są skuteczne. Senat nie ma zastrzeżeń konstytucyjnych do nowej wersji § 5 TVG. Dotyczy to również przepisu o oświadczeniu powszechnego zastosowania układów zbiorowych o wspólnych instytucjach stron umów zbiorowych (§ 5 ust. 1a TVG). Federalny Sąd Pracy podkreślił, że nie było uzasadnionych wątpliwości, co do zdolności do negocjacji zbiorowych ani kompetencji stron układu zbiorowego pracy w budownictwie. Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych w Niemczech (BMAS) mogło założyć, że wydanie zaskarżonych decyzji o powszechnym zastosowaniu układów zbiorowych było wskazane ze względu na potrzeby publiczne.
Kancelaria Swist – Adwokat w Niemczech – Prawo Pracy
Państwa prawo w naszych wiernych rękach
Całkowite uzasadnienie decyzji o „Umowy zbiorowe w Niemczech” w języku niemieckim znajdą Państwo pod:
https://www.bundesarbeitsgericht.de/entscheidung/10-abr-62-16/?highlight=10+ABR+62%2F16
Szybki kontakt! Tel.: 0211 – 8759 8066